Đôi khi biết thổi sáo, huýt sáo giúp bạn thu hút sự chú ý của ai đó. Có thể ban đầu sẽ hơi khó khăn, phức tạp nhưng chỉ cần chịu khó một chút thì không hề khó đâu nhé. Cùng Ngonaz học ngay 3 cách thổi sáo bằng tay, miệng, recorder đơn giản cho người mới dưới đây nhé.
Thổi sáo là gì?
Thổi sáo là một hoạt động âm nhạc, tức là chơi một loại nhạc cụ gọi là sáo bằng cách thổi vào lỗ thổi của nó để tạo ra âm thanh. Sáo là một loại nhạc cụ dân tộc phổ biến và được sử dụng trên khắp thế giới. Người chơi sáo thường sử dụng hơi thở và kỹ thuật thổi vào lỗ thổi để tạo ra các nốt nhạc khác nhau. Thổi sáo đòi hỏi kiểm soát hơi thở, ngón tay và kỹ thuật điều chỉnh âm thanh để tạo ra âm nhạc một cách chính xác và cảm xúc.
Có những loại sáo nào
Có nhiều loại sáo khác nhau trên thế giới, mỗi loại có cấu trúc và âm thanh riêng. Dưới đây là một số loại sáo phổ biến:
- Sáo Trúc: Đây là loại sáo truyền thống của nhiều quốc gia Châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam và các quốc gia Đông Á khác. Sáo trúc thường được làm từ trúc và có một loạt lỗ thổi. Nó có âm thanh trong trẻo, mềm mại và đa dạng.
- Sáo Mèo: Loại sáo này được làm từ ống nhựa hoặc kim loại nhẹ, có hình dáng giống sáo nhưng nhỏ gọn hơn. Sáo mèo thường có âm thanh sáng và vui nhộn, được sử dụng trong âm nhạc dân gian hoặc nhạc pop.
- Sáo Alto/Bass: Đây là các phiên bản lớn hơn của sáo trúc, có kích thước và dải âm thanh rộng hơn. Sáo Alto có dải âm từ C4 đến C6, trong khi sáo Bass có dải âm từ C3 đến C5. Chúng thường được sử dụng trong các tác phẩm âm nhạc cổ điển hoặc nhạc dân gian.
- Sáo Pan: Đây là loại sáo có nhiều ống nhỏ được xếp chồng lên nhau, tạo thành một bộ sáo có thể chơi nhiều nốt cùng một lúc. Sáo Pan có âm thanh ấm áp, nhẹ nhàng và thường được sử dụng trong âm nhạc tĩnh tâm.
- Sáo Irish Tin Whistle: Đây là loại sáo có nguồn gốc từ Ireland. Nó được làm từ nhôm hoặc thiếc và có âm thanh rõ ràng, sáng và có thể chơi các loại nhạc truyền thống Ireland.
Thổi sáo cần có kỹ thuật nào?
Thổi sáo đòi hỏi một số kỹ thuật cơ bản để có thể chơi nhạc một cách thành thạo. Dưới đây là một số kỹ thuật quan trọng khi thổi sáo:
- Điều chỉnh hơi thở: Kỹ thuật điều chỉnh lượng hơi thở vào sáo là rất quan trọng. Người chơi phải tìm hiểu và điều chỉnh lượng hơi thở sao cho phù hợp với mỗi nốt nhạc và hiệu ứng âm thanh mong muốn.
- Điều chỉnh cách đặt môi: Đặt môi lên một phần của lỗ thổi trên sáo để tạo ra âm thanh. Kỹ thuật đặt môi đúng cách và điều chỉnh áp lực lên lỗ thổi là quan trọng để kiểm soát âm thanh và nốt nhạc.
- Điều chỉnh ngón tay: Ngón tay của người chơi sáo sẽ đóng vai trò trong việc mở và đóng các lỗ trên sáo để tạo ra các nốt nhạc khác nhau. Kỹ thuật điều chỉnh ngón tay và cách đặt chúng trên các lỗ sáo là cần thiết để chơi đúng các nốt nhạc và bản nhạc.
- Kỹ thuật cầm sáo: Cách cầm sáo cũng ảnh hưởng đến kỹ thuật và âm thanh. Người chơi cần có sự ổn định và thoải mái khi cầm sáo để có thể diễn tả âm nhạc một cách linh hoạt và tự nhiên.
- Kỹ thuật phối hợp giữa hơi thở và ngón tay: Kỹ thuật chơi sáo đòi hỏi sự phối hợp tốt giữa hơi thở và ngón tay. Người chơi cần có khả năng điều chỉnh hơi thở và đồng thời di chuyển ngón tay để tạo ra âm thanh mượt mà và chính xác.
Qua thời gian và luyện tập, người chơi sáo sẽ cải thiện kỹ thuật và khả năng thổi sáo của mình để có thể chơi nhạc một cách thành thạo và sáng tạo.
Cách thổi sáo bằng tay
Không cần dụng cụ mà chỉ cần tay là bạn có thể thổi sáo dễ dàng. Các bước cụ thể sẽ được hướng dẫn cụ thể nha.
Cách 1: Dùng hai ngón tay
– Bước 1: Trước tiên, bạn chụm đầu ngón tay trỏ và ngón tay cái với nhau. Có thể dùng tay nào cũng được nhưng dùng tay thuận sẽ dễ hơn. Ngón trỏ và ngón cái sẽ tạo thành một vòng tròn khi hai đầu ngón tay chụm vào nhau.
– Bước 2: Tiếp đến, bạn mở miệng và căng môi xuống qua hàm răng. Hàm răng phải được che kín hoàn toàn. Hai môi cong vào trong miệng.
– Bước 3: Sau đó, bạn cuộn lưỡi ra phía sau vòm miệng. Uốn lưỡi lên sao cho đầu lưỡi hướng lên vòm miệng. Di chuyển lưỡi ra phía sau để phần trước trong miệng có khoảng trống. Lưỡi sẽ cách hàm răng cửa một khoảng 1,3 cm.
– Bước 4: Bạn cho ngón cái và ngón trỏ vào miệng. Cho hai ngón tay vào miệng đến khi chạm lưỡi. Vòng tròn giữa hai ngón tay bây giờ sẽ nằm ngang.
– Bước 5: Tiếp đến, bạn hít một hơi sâu, ngậm miệng lại quanh 2 ngón tay. Nhớ luôn căng môi bên trên hàm răng. Khe hở duy nhất giữa hai môi chỉ là khoảng trống giữa hai ngón tay. Đó là nơi không khí thoát ra khi bạn thổi sáo bằng tay.
– Bước 6: Bạn thổi mạnh ra nhưng đừng mạnh đến mức cảm thấy đau. Chịu khó luyện tập một chút là sẽ có kết quả nhé.
Cách 2: Dùng bốn ngón tay
– Bước 1: Trước tiên, bạn dùng 2 ngón trỏ và 2 ngón giữa của 2 bàn tay tạo thành hình chữ “A”. Ngón trỏ và ngón giữa của mỗi bàn tay duỗi ra. Xoay hai bàn tay sao cho lòng bàn tay hướng về phía người. Tiếp đến chụm 2 đầu ngón tay giữa vào nhau tạo thành hình chữ “A”. Ngón đeo nhẫn và ngón út cong xuống. Dùng hai ngón cái đè các ngón này xuống nếu cần.
– Bước 2: Bạn căng 2 môi trên hàm răng. Nhớ môi của bạn phải che kín răng, hai môi phải cong vào qua cạnh dưới của răng.
– Bước 3: Sau đó, bạn cho đầu các ngón tay trỏ và giữa vào miệng. Lòng bàn tay hướng vào người. Bạn vẫn giữ các ngón tay thành hình chữ “A” như trước khi cho tay vào miệng.
– Bước 4: Tiếp đến, bạn dùng các ngón tay đẩy lưỡi ra phía sau miệng. Nâng lưỡi lên sao cho đầu lưỡi hướng lên vòm miệng. Dùng đầu hai ngón tay trỏ và giữa đẩy vào mặt dưới của lưỡi. Tiếp tục đẩy cho đến khi lưỡi vào sâu trong miệng hết mức có thể.
– Bước 5: Bạn ngậm miệng xung quanh các ngón tay. Miệng của bạn phải ngậm chặt, ngoại trừ khe hở giữa các ngón tay để không khí thoát ra ngoài. Đó là cách mà bạn tạo ra tiếng sáo.
– Bước 6: Bạn thổi qua các ngón tay và môi. Thổi mạnh nhưng đừng để bị đau. Trong vài lần đầu tiên có thể chưa phát ra tiếng như ý muốn. Bạn cố gắng luyện tập là được nhé.
Cách thổi sáo bằng miệng
Ngoài cách thổi sáo bằng tay ở trên, bạn có thể học thêm mẹo thổi sáo bằng miệng cũng đơn giản không kém nhé.
– Bước 1: Trước tiên, bạn hãy nói từ “chu” và giữ môi của mình ở tư thế đó. Lưu ý: Bạn không được để 2 hàm răng chạm vào nhau.
– Bước 2: Sau đó, bạn đưa đầu lưỡi của mình chạm vào răng hàm dưới.
– Bước 3: Tiếp đến, bạn chỉ cần thổi hơi ra từ lồng ngực một cách chậm rãi. Bạn sẽ nghe được tiếng huýt sáo. Đừng thổi phồng má lên vì sẽ không tạo ra âm thanh.
– Bước 4: Bạn có thể chưa tạo ra tiếng sáo hay ngay lúc ban đầu. Kiên trì luyện tập một chút nhé. Mẹo nhỏ là bạn uống một ít nước để lưỡi của bạn ẩm hơn, tiếng sáo được tạo ra dễ hơn.
* Một số lưu ý khi thổi sáo bằng miệng
– Bạn cần biết tần số âm thổi sáo của bạn sẽ phụ thuộc vào cường độ âm, rung động ở thanh quản, vòm miệng. Tất cả sẽ cộng hưởng với nhau, thông qua kẽ răng sẽ tạo ra các cao độ khác nhau.
– Muốn điều chỉnh cao độ khi thổi sáo, bạn thay đổi tốc độ nhanh hơn hoặc chậm hơn của hơi. Ngoài ra có thể đẩy nhẹ hơn hoặc mạnh hơn để điều chỉnh độ mạnh nhẹ của âm.
Cách thổi sáo recorder
Cách thổi sáo recorder cần bạn đầu tư một chút về dụng cụ học tập, đó là một cây sáo. Nhạc cụ phổ biến này có thiết kế đơn giản, tiện dụng, gần gũi với đời sống của người dân Việt Nam. Nếu có đam mê và muốn chơi thành thạo, bạn học ngay các bước dưới đây nhé.
Bước 1: Tham khảo các tài liệu về sáo
Với sự phát triển không ngừng của ngành Internet hiện nay, học thổi sáo trở nên thuận tiện và dễ dàng hơn. Bạn có thể tham khảo các tài liệu từ sách báo, website, video, những khóa học thổi sáo online và offline. Mọi thứ đều rất dễ hiểu. Vậy nên hãy cố gắng đọc thật nhiều tài liệu, xem video giúp mọi người có thêm các kiến thức hay về sáo.
Kiến thức cơ bản bạn nên chú ý khi học thổi sáo:
- Cách chọn ống sáo sao cho phù hợp
- Tư thế cầm và thổi sáo đúng
- Cách lấy hơi
- Kiến thức về nhạc lý
Bước 2: Mua một cây sáo phù hợp
Chọn cho bản thân một cây sáo tốt rất quan trọng với người mới bắt đầu học thổi sáo. Vì các âm thanh của cây sáo không chính xác dễ dẫn tới tai nghe không tốt và gây khó khăn cho việc luyện tập.
Sáo cũng được chia thành nhiều loại, mỗi loại lại sở hữu tone khác nhau. Ví dụ, nếu bạn đang tập làm quen với sáo, hãy chọn sáo có tone Đô 5 (tone C5) là thích hợp nhất. Bởi vì các nốt trên thân sáo ứng với các nốt của tone trầm và cũng là tone có ở khá nhiều bài hát. Trên thân cây sáo Đô khoảng cách giữa hai nốt Đô và Rê giúp việc chuyển nốt trở nên dễ dàng hơn so với các loại sáo khác.
Những lưu ý khi chọn mua sáo:
- Bạn so sánh đường kính của ống sáo. Nếu 2 ống sáo có chiều dài và độ dày bằng nhau nhưng có đường kính khác nhau thì ống sáo nào có đường kính lớn hơn tiếng sáo phát ra sẽ trầm hơn.
- Bạn so sánh độ dày của ống sáo. Nếu 2 ống sáo có đường kính và chiều dài bằng nhau nhưng có độ dày khác nhau thì ống nào có độ dày lớn hơn sáo sẽ phát ra tiếng trầm hơn.
- Bạn so sánh chiều dài của ống sáo. Nếu 2 ống sáo có đường kính và độ dày bằng nhau nhưng có chiều dài khác nhau thì ống sáo nào dài hơn sẽ phát ra tiếng sáo trầm hơn.
Ở giai đoạn đầu khi học cách thổi sáo, bạn chọn sáo có chất lượng vừa phải và chọn một số âm trầm để dễ thổi hơn. Đến khi quen hơn, hãy chọn một tone phù hợp và cây sáo phù hợp.
Bước 3: Học cách cầm sáo và thế bấm ngón chuẩn
Muốn thổi được sáo đòi hỏi bạn cần kiên trì và luyện tập rất nhiều. Ở giai đoạn đầu, hãy học cách cầm sáo đúng. Đôi khi bạn sẽ thấy đau tay và thấy ngược. Nhưng lâu dần bạn sẽ quen.
Để phát được âm sáo chuẩn, bạn cần chú ý 2 bộ phận là môi & ngón tay:
- Bốn ngón tay (gồm hai ngón út, hai ngón cái) giữ ống sáo sao cho ống sáo nằm vững khi sáu ngón kia cùng mở một lúc. Dùng lưỡi thấm nước bọt cho ướt môi.
- Sau đó đặt lỗ sáo vào giữa khe môi trên và môi dưới, lấy môi dưới làm điểm tựa đồng thời xoay ra ngoài một góc khoảng 90 độ. Mím môi (môi sát với răng) và bắt đầu thổi (kết hợp với bấm ngón).
– Bước 4: Tập thổi từ các bài đơn giản
Cảm âm dễ thổi là cảm âm của những bài hát không cần sử dụng quá nhiều kỹ thuật. Tuy nhiên bạn vẫn cần học cách đánh lưỡi đơn và rung hơi. Cũng không nên ham việc thổi các nốt quá cao vì nhiều người mới chơi sẽ chưa làm được. Các đoạn nhạc đơn giản, được lặp đi lặp lại một số câu nên bạn cũng không cần nhớ quá nhiều các nốt nhạc phức tạp.
Giới thiệu một số bài cảm âm đơn giản cho người mới tập thổi:
- Cháu lên ba: Bài hát chỉ có vài câu ngắn gọn, sau đó thổi lặp lại.
- Đàn gà trong sân: Bài hát có nhịp điệu vui tươi, dễ nhớ, dễ tập.
- Chúc bé ngủ ngon: Bài hát có nhịp điệu chậm, thoải mái nên bạn dễ thao tác các ngón tay.
- Chú voi con ở Bản Đôn: Bài hát có nhịp điệu vui tươi, dễ nhớ.
- A Song From Secret Garden: Bài hát nước ngoài với giai điệu quen thuộc, không quá khó.
– Bước 5: Tham gia vào câu lạc bộ, hội nhóm sáo trúc
Tham gia vào câu lạc bộ hay hội nhóm sáo trúc cũng giúp bạn thay đổi rất nhanh. Ở đó có bạn bè, người cùng sở thích chỉ dẫn thì những lỗi mắc phải có thể khắc phục được ngay. Bạn cũng tranh thủ những buổi họp mặt câu lạc bộ để giao lưu, chia sẻ khúc mắc bản thân gặp phải trong quá trình học. Từ đó nhận được nhiều lời khuyên cùng gợi ý hữu ích từ những người có cùng đam mê.
– Bước 6: Kiên trì luyện tập
Một yếu tố quan trọng nhất dù làm bất kỳ điều gì là hãy cố gắng và kiên trì. Kiên trì là trạng thái tinh thần nên bạn có thể trau dồi, rèn luyện. Kiên trì đơn giản là không bỏ cuộc, không cần nhanh và miễn là đừng dừng lại.
Cố gắng học hỏi với thái độ nghiêm túc, chịu khó tiếp thu và kiên trì luyện tập không ngừng nghỉ sẽ giúp mọi người sớm có được thành quả như ý muốn. Vì “có công mài sắt, có ngày nên kim”. Khi đã quyết định gắn bó với sáo, muốn thành thạo, việc luyện tập thường xuyên để nâng cao kỹ năng là không thể bỏ qua. Dù bạn có năng khiếu hay thông minh bao nhiêu mà không luyện tập chăm chỉ, duy trì thói quen đó thì tất cả chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Có khó khăn thì dừng lại một chút rồi lại bước tiếp nhé. Đừng bao giờ bỏ cuộc.
Lời kết
Như vậy, bạn đã biết cách thổi sáo bằng tay và cả bằng dụng cụ đơn giản ở trên. Tất cả đều rất thú vị đúng không nào. Tuy nhiên hãy nhớ kiên trì, nhẫn nại mới có được thành công nhé. Xem nhiều thứ hay hấp dẫn tại!
