Cây hương thảo là một loại cây nổi tiếng có nhiều tác dụng thiết thực trong cuộc sống hàng ngày. Từ chế biến món ăn, pha chế đồ uống, trong y học và cây trang trí trong nhà. Rất nhiều người vẫn quan tâm tìm hiểu đến loại cây này để trồng như một loại cây phong thủy. Trong bài viết này, cùng NgonAZ hãy tìm hiểu về tác dụng của cây hương thảo, cách trồng và chăm sóc cây hương thảo tại nhà để bạn có một chậu cảnh ưng ý nhất.
Tham khảo: Nhụy hoa nghệ tây
Cây hương thảo (Rosemary) là cây gì?
Hai tên gọi này thực chất là một, cây hương thảo hay có tên gọi khác là Rosemary. Có một số tên gọi khác là Tây dương chổi, cây mê điệt cùng họ nhà hoa môi. Hương thảo có danh khoa học là Rosmarinus officinalis. Tuy nhiên, trong ẩm thực lại được biết đến Rosemary có nghĩa là “cỏ thơm”.
Nguồn gốc Rosemary
Loại cây này có nguồn gốc ở một số quốc gia Châu Âu, nằm trên vùng Địa Trung Hải. Rosemary là tên gọi xuất phát từ tiếng Latin của tên khoa học: Rosmarinus – tạm dịch nghĩa là “Sương của biển” hay “Sương mai của biển”.
Đặc điểm của cây hương thảo
Nếu quan sát bên ngoài, hương thảo có thân thỏ, phân nhánh, cao khoảng 1 – 2m, mọc thành búi. Lá cây hình dải, dài dẹt, màu xanh thẫm, có mép mập xuống, nhẵn ở phần mặt trên và có lông ở mặt dưới. Thoáng qua, mình cứ ngỡ là lá của hoa mười giờ.
Hương thảo là loại cây ưa khí hậu khô ráo, không gian thoáng, nhiều nắng nhưng không quá nóng. Cây chịu nước kém, dễ bị chết khi ngập úng lâu.
Chúng nở hoa vào tháng 3 đến tháng 5, cả thân cây, lá, hoa Rosemary đều rất thơm nên được ứng dụng nhiều.
Phân loại cây thương thảo
Qua thông tin tìm hiểu ở trang nước ngoài thì hương thảo có trên 30 loại khác nhau và tiếp tục phát triển thêm nhiều giống mới. Nhưng trong đó, có khoảng 7 loại được trồng phổ biến trên thế giới. (Nguồn tham khảo: https://www.gardeningknowhow.com/edible/herbs/rosemary/rosemary-plant-varieties.htm)
Cây hương thảo có chất gì?
Cây chưa hai thành phần chính đó là tinh dầu và Tanin. Tinh dầu có chiếm 0,5% ở cây khô, 1,1-2% ở lá, 1,4% ở hoa. Trong đó tinh dầu gồm có các thành phần: a-pinen (tới 80%), terpen, borneol, acetat bornyl, camphor, cineol và một sesquiterpen (caryophyllen).
Khi vừa chưng cất, tinh dầu hương thảo là một chất lòng không màu hoặc màu vàng, dần dần sẽ thay đổi sang màu sẫm và cứng lại. Có thể sử dụng rượu làm dung môi hòa tan theo bất kì tỉ lệ nào.
Trong cây chứa choline, một loại axit saponosid, một glucosid và axit hữu cơ gồm citric, glycolic và glyeeric.
Tham khảo: Giá đông trùng hạ thảo hiện nay bao nhiêu tiền
Tác dụng của cây hương thảo
Rất nhiều người chỉ biết trồng cây mà không để ý cây hương thảo có tác dụng gì? Như mình đã nói ở phần mở đầu. Cây hương thảo được sử dụng rất phổ biến trong cuộc sống: Để trang trí, ẩm thực, làm đẹp và nhiều công dụng tốt với sức khỏe con người.
Cây hương thảo đối với nơi sống
Cây hương thảo rất phù hợp với không gian sống của chúng ta. Đặc biệt là với phòng làm việc vừa và nhỏ. Mùi thơm của hương thảo có thể khuếch tán khắp trong phòng.
Một công dụng của cây hương thảo nữa được rất nhiều người khác thác đó là đuổi muỗi. Hương thảo có mùi thơm dễ dịu, thoang thoảng, mùi thơm từ tinh dầu của nó có thể đuổi muỗi một cách tự nhiên.
Đối với ẩm thực
Lá cây hương thảo tươi hoặc lá khô đều được dùng làm gia vị trong biến món ăn. Cành cây cũng được sử dụng làm que xiên trong các món BBQ, lá được Decor vào món beefsteak. Đặc biệt, mùi thơm của hương thảo có thể át mùi thịt cá, tạo thêm vị đặc biệt khi làm các món nướng tăng thêm hương vị cho món ăn lên rất nhiều.
Đối với pha chế đồ uống: Lá cây hương thảo cũng được dùng nhiều trong việc trang trí ly cocktail, giúp tăng sức hấp dẫn cho ly đồ uống.
Hương thảo đối với y học
Cây thương thảo có vị chát, nóng, hơi se, mùi thơm nồng, có tính tẩy uế và chuyển máu. Tinh dầu có tác dụng thông ruột, lợi tiểu và lợi mật. Ở một số nước châu Âu, người ta cũng dùng lá hương thảo làm Pomade (sáp vuốt tóc) và thuốc xoa trị thấp khớp, đau nửa đầu.
Hương thảo đối với làm đẹp
Với chiết xuất của cây hương thảo còn được cho thêm vào xà bông, kem dưỡng da, các lotion hay nước hoa, hay điều chế tinh dầu để phục vụ mục đích làm đẹp.
Cây hương thảo đối với sức khỏe
Một số tác dụng của cây hương thảo như chữa viêm họng, đau nhức cơ, nhức đầu, căng thẳng thần kinh, mất ngủ, suy giảm trí nhớ…
Ý nghĩa cây hương thảo trong phong thủy
Nhờ mùi hương thơm ngát dễ chịu nên cây hương thảo thường được đặt trong nhà hoặc trên bàn làm việc, giúp tinh thần làm việc hưng phấn, giảm stress. Người xưa cũng quan niệm rằng cây hương thảo còn có khả năng xua đuổi tà ma, mang lại sự bình an may mắn cho gia chủ.
Rất nhiều bạn trước khi trồng cây thường thắc mắc cây hương thảo hợp mệnh gì? Đối với người mệnh Mộc thì nên đặt cây theo hướng Đông – Đông Nam, còn người thuộc mệnh Hỏa nên đặt theo hướng Tây – Tây Nam. Do cây hương thảo là loại ưa sáng nên các bạn lưu ý nên đặt cây ở vị trí có ánh sáng để giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt.
Tác hại của cây hương thảo
Nhìn chung thì cây hương thảo không có tác hại gì cho sức khỏe của con người. Tuy nhiên, trong nấu nướng không sử dụng quá nhiều hương thảo có thể gây ngộ độc.
Do mùi thơm của cây có khả năng kích thích não bộ nên những người có thần kinh nhạy cảm hay bệnh nền về não cẩn thận khi sử dụng. Hoặc đối với những người nhạy cảm về mùi hương thơm, ngửi cũng dễ bị dị ứng, hắt hơi như bệnh xoang, mũi dị ứng…
Lưu ý: Phụ nữ mang thai không sử dụng hương thảo.
Tham khảo: Cây hoa đậu biếc
Cách trồng cây hương thảo tại nhà
Là một loại thảo một rất tuyệt vời để trồng trong nhà hoặc ngoài trời. Cây hương thảo không khó trồng như nhiều người nghĩ. Chỉ cần rễ cây bén xuống đất thì sẽ sinh trưởng rất tốt trong nhiều năm. Tuy vậy các bạn cũng cần phải chú ý cách nhân giống cây hương thảo nếu tự tay làm nhé.
Có hai cách trồng phổ biến: Cây hương thảo có thể trồng từ chính thân cành của mình hoặc có thể mua sẵn tại những cửa hàng cây cảnh. Thời điểm thích hợp để trồng cây là vào cuối mùa xuân, khí hậu ấm áp hơn.
– Nếu như các bạn mua thì nhớ chọn những cây xanh tốt, mập mạp, có sức sống cao.
– Nếu như bạn muốn nhân giống từ cây trưởng thành thì: Cắt một cành khoảng 5 đến 10cm với tỉ lệ sống đạt khoảng 70 đến 90%. Tuy nhiên, các bạn có thể sử dụng thuốc kích rễ cây có bán tại các cửa hàng nông nghiệp.
– Ngắt bỏ lá khoảng 2,5cm ở đoạn dưới của cành. Do phần này cắm xuống đất những lá này sẽ dễ làm thân cành bị thối.
– Chuẩn bị hỗn hợp đất trồng tơi xốp, đủ ẩm và giàu dưỡng chất. Do đó, các bạn chọn loại mùn đất hữu cơ là tốt nhất. Sau khi trồng cây hương thảo trên đất, nên để cây ở chỗ có nắng với cường độ nhẹ, tránh đặt ngay dưới ánh nắng trực tiếp.
– Tưới nước đều đặn khoảng 3 tuần cho đến khi cành cây đâm rễ.
– Sau khi cây ra rễ nhiều bạn có thể mang ra ngoài vườn hoặc tạo chậu để trong nhà đều được.
Cách chăm sóc cây hương thảo
Đã là cây cảnh thì công đoạn chăm sóc là hết sức cần thiết và được quan tâm. Các bạn cần chú ý một vài điểm như sau:
Đất trồng: Lúc trồng cây bạn đã chuẩn bị một lượng đất màu hữu cơ phù hợp với sự phát triển của cây. Do đó, bạn cần quan tâm nhiều. Loại rễ cây hương thảo khá nhảy cảm và dễ thối cho nên bạn chỉ cần chú ý trong việc thoát úng nước.
Bón phân: Đường lo lắng về việc bón phân, loại cây này không cần phân bón, tuy nhiên bạn hãy trộn đất kèm với vôi.
Ánh sáng – Nhiệt độ: Không cần ánh sáng mạnh, bạn có thể đặt cây trong phòng, bóng mát hoặc dưới tán cây. Mặc dù là loại cây có khả năng sinh trưởng mạnh nhưng hương thảo lại kém trong môi trường nhiệt độ quá rét. Tuy nhiên với nhiệt độ mùa đông của Việt Nam thì bạn cũng yên tâm. Nếu lo ngại, bạn có thể mang vào trong nhà.
Tưới nước: Cây hương thảo cũng cần tưới nước đều đặn vào mỗi buổi sáng. Nếu thời tiết hanh khô bạn bổ sung thêm nước vào buổi chiều tối để làm mát cây. Lưu ý không tưới quá nhiều nước trong một lần gây ứ đọng nước, dễ làm rễ cây bị thối.
Trừ sâu bệnh: Sẽ có lúc bạn thấy cây hương thảo xuất hiện một số loại sâu ăn lá. Hãy sử dụng thuốc bảo vệ thực vậy để trừ sâu. Có thể kết hợp phun phân bón lá kết hợp phòng trừ sâu (chỉ dùng khi thấy có sâu).
Cây hương thảo bị đen lá
Đây là một trong rất nhiều bệnh khi trồng cây. Dưới đây là một số nguyên nhân của cây bị đen lá.
– Do côn trùng
Côn trùng có thể để lại một số chất làm cho nấm mốc phát triển. Khi nấm mốc hình hành, trên lá hương thảo nó sẽ biến lá hương thảo thành màu đen.
– Nấm bệnh
Do cây thương thảo bị ngập nước. Đây là điều kiện thuận lợi để nấm phátr triển, chúng sẽ làm mất màu của cây, khiến lá chuyển sang màu vàng, nâu hoặc đen.
– Úng nước
Khi tưới quá nhiều nước hoặc nơi trồng bị ngập úng cũng là nguyên nhân gây ra.
– Ánh sáng yếu
Khi bạn để cây trong môi trường bóng tối của phòng quá lâu. Lá sẽ chuyển sang màu đen hoặc hoặc rụng khỏi cành do thiếu ánh sáng mặt trời.
Cây hương thảo bị héo
Đối với trường hợp này, một số nguyên nhân gây ra có thể khiến cây hoặc lá bị khô héo rũ.
– Cây hương thảo không tưới nước trong một thời gian quá lâu –> cây hương thảo héo rũ và chết khô.
– Bón phân và tưới không đúng cách: Thứ nhất, bạn bón quá nhiều, bón sát vào gốc, bón vào giữ trời nắng; tưới phân lên lá quá đậm đặc, tưới vào khi nhiệt độ không khí tăng cao (buổi trưa, đầu giờ chiều nắng) cũng dẫn đến cây bị héo và dẫn đến chết cây.
Cây hương thảo bán ở đâu?
Giờ đây việc mua cây hương thảo để làm cảnh quá đơn giản, bạn hãy ra ngay những điểm bán cây cảnh trên địa bàn hoặc đặt hàng trên một số trang thương mại điện tử (mình cũng thấy có rao bán) cũng như những shop cây cảnh online để đặt hàng cho ưng ý. Giá cả của cây hương thảo cũng khá phải chăng, giao động từ 50.000 – 200.000đ/một chậu tươi.
Lời kết
Hiện nay, cây hương thảo cũng rất được các bạn trẻ lựa chọn làm cây cảnh để trong phòng ở, phòng làm việc với ý nghĩa mà mình đã nêu trên. Hy vọng rằng những chia sẻ về Tác dụng, cách trồng và chăm sóc cây hương thảo sẽ giúp ích cho bạn.