Dân gian xưa vẫn có câu: “Tốt giống tốt má, tốt mạ tốt lúa”. Điều này cho thấy khâu chuẩn bị ủ giống, chuẩn bị mạ đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng đến toàn bộ năng suất và quá trình phía sau. Nếu trong điều kiện thời tiết chưa thuận lợi, nhất là vào vụ xuân thì bạn cần học ngay cách ủ giống lúa chuẩn dưới đây từ NGONAZ.
Cách ủ giống lúa chuẩn nhất
Lúa hiện nay được chia thành nhiều giống khác nhau với đặc điểm sinh trưởng rất đa dạng. Tuy nhiên, để mọi người dễ thực hiện và sớm cho kết quả khả quan, chuyên gia sẽ hướng dẫn cụ thể các bước dưới đây.
Bước 1: Xử lý hạt giống
Đây cũng là bước quan trọng đầu tiên nhằm tiêu diệt hết mầm mống sâu bệnh nếu có của hạt giống, hạn chế tối đa việc lây lan ra bên ngoài đồng ruộng.
Cách 1: Sử dụng nước ấm
- Bạn xử lý bằng nước ấm khoảng 54 độ C, đừng pha quá nóng sẽ làm chết mầm hạt giống. Pha theo tỉ lệ 3 sôi 2 lạnh.
- Xử lý trong khoảng 15 – 20 phút. Sau đó thì tiếp tục đổ nước sạch vào ngâm bình thường.
* Ưu điểm: Là phương pháp đơn giản nhất, có tác dụng trừ nấm bệnh, tuyến trùng trên hạt, giúp hạt thóc hút nước nhanh.
Cách 2: Sử dụng nước vôi
Bạn ngâm hạt giống trong nước vôi trong khoảng 2%. Cách làm: Pha 0,2kg vôi khối hòa trong 10 lít nước. Sau đó thì gạn lất nước trong rồi mang đi xử lý hạt giống.
Đợi khoảng 8 – 10 tiếng rồi vớt ra, đãi sạch và ngâm bình thường.
Cách 3: Sử dụng thuốc trừ nấm
Một số thuốc trừ nấm bạn có thể sử dụng như CuSO4 (1-4%), Bavistin, Daconil, Captan,… Hoặc một loại thuốc khác cũng được người dân sử dụng rộng rãi là thuốc Cruser plus 312,5 FS ngăn ngừa sự tấn công gây hại ngay từ đầu đối với bọ trĩ và một số côn trùng trích hút khác trên cây lúa như rầy nâu. Bạn pha theo nồng độ 0,3% và ngâm trong 12 giờ.
Với hạt giống mới thu hoạch muốn gieo ngay, bạn cần áp dụng phương pháp xử lý phá ngủ để tăng độ nảy mầm. Dùng axit nitric 0,2%, lượng dùng là 100 ml dung dịch cho 1,2 – 1,4 tạ hạt giống để xử lý phá ngủ hoặc dùng supe lân để thay thế.
Bước 2: Ngâm lúa giống
Sau khi đã xử lý hết nguồn sâu bệnh thì công đoạn tiếp theo chính là ngâm giống lúa.
– Thời gian ngâm giống trong nước sạch từ 24 – 36 giờ tùy vào điều kiện thời tiết cũng như giống lúa.
– Bạn cho nước ngập hạt giống ít nhất 20cm. Khi hạt no nước là được.
– Sau đó cứ 6 – 8 tiếng thì thay nước và rửa hạt giống một lần. Trong điều kiện nhiệt độ xuống thấp, thời gian ngâm kéo dài dễ gây hiện tượng chua. Vậy nên bạn cần thường xuyên kiểm tra. Nếu thấy khô thì bổ sung ngay nước ấm. Ngửi thấy có mùi chua thì tiến hành đãi chua.
– Hạt thóc giống đủ tiêu chuẩn mang đi ủ là hạt phải no nước, mép hạt hơi sưng, vỏ trấu trong suốt, có thể thấy rõ phôi hạt bên trong vỏ trấu. Sau khi thấy hạt giống đủ tiêu chuẩn, bạn mang đi đãi thật sạch, cho chảy hết nước đọng thì đem ủ.
Bước 3: Tiến hành ủ giống lúa
– Khi hạt thóc đã hút no nước, bạn đãi thật sạch, vớt hết lép lửng. Để ráo nước rồi đem thóc ủ trong bao vải hoặc thúng. Trên miệng thúng có phủ bao vải.
– Với vụ Đông Xuân, bạn ủ ấm ngay từ ban đầu khi hạt thóc chưa nứt nanh ở nhiệt độ khoảng 30 – 32 độ C. Thời gian ủ là 36- 48 tiếng. Đợi hạt thóc ra mầm đều, mầm bằng 1/3 rễ đem đi gieo là tốt nhất.
– Cứ khoảng 8 – 10 tiếng, bạn kiểm tra 1 lần bằng cách:
- Nhúng tay vào giữa thúng ủ. Nếu thấy tay khô thì lập tức phun nước vào. Sau đó đảo trộn hạt giống để chúng có đủ độ ẩm.
- Nhúng tay vào giữa thúng ủ mà tay ướt, nhớt. Khi đó bạn ngay lập tức dùng nước sạch rửa nhớt bám vào hạt giống. Sau đó tiếp tục ủ lại hạt giống. Nếu không rửa lại, hạt giống không thể mọc mầm và sẽ bị thối.
- Nhúng tay vào giữa thúng ủ mà thấy tay lạnh thì dùng nước ấm phun vào hạt giống. Sau đó đảo trộn đều để hạt giống sớm nảy mầm.
* Lưu ý
– Nếu thấy hạt giống đã nảy mầm nhưng mầm dài ra, rễ ngắn thì phải phun thêm nước, đảo trộn hạt giống rồi tiếp tục ủ.
– Nếu thấy hạt giống đã nảy mầm nhưng mầm quá ngắn, rễ lại quá dài thì phải đảo trộn hạt giống từ trong ra ngoài, từ ngoài vào trong, từ trên xuống và từ dưới lên nhằm cung cấp đủ dưỡng khí cho mầm phát triển.
– Tiêu chuẩn của mống tốt: Vừa có mầm vừa có rễ, rễ dài bằng 1/3 đến 1/2 chiều dài hạt thóc, mầm mới nhú.
– Ngoài ra, nếu hạt thóc đã đủ tiêu chuẩn gieo trồng nhưng gặp thời tiết rét đậm quá dưới 15 độ C thì cần có biện pháp tác động nhằm kìm hãm sự phát triển của rễ, mầm bằng cách dùng tro bếp nguội, trộn đều với mống mạ theo tỉ lệ 3 tro 10kg mống. Đổ lên nong, nia rồi trải đều dày khoảng 15 – 20 cm. Phủ bao tải ấm lên trên có thể giữ mống kéo dài thêm 2 – 3 ngày nữa.
Lời kết
Vậy là bạn đã học được cách ủ giống lúa chuẩn kĩ thuật nhất theo hướng dẫn của chuyên gia nông nghiệp. Mọi người chỉ cần tuân thủ đúng quy trình sẽ có được những hạt giống tốt nhất.
