Bạn có biết bông đu đủ đực không chỉ được sử dụng để chế biến món ăn mà tác dụng của bông đu đủ đực còn dùng để làm thuốc điều trị bệnh với giá trị dược lý cao?
Bông đu đủ đực (hay còn gọi là hoa đu đủ) là hoa được thu hái quanh năm từ những cây đu đủ đực. Thời điểm tốt nhất thu hái vào khoảng từ tháng 5 đến tháng 10 hằng năm. Tuy nhiên, cây đực thường rất hiếm bởi xác suất gieo trồng được là khá nhỏ so với cây đu đủ cái. Bởi lẽ, đu đủ đực không mang lại giá trị cho trái như cây đu đủ cái. Chính bởi thế mà nó được xem là một loại dược liệu quý và được bán với giá khá cao.
Có thể nói, từ hoa, quả đu đủ non cho đến nhựa trái đu đủ đều có những tác dụng đối với con người. Vậy, công dụng của bông đu đủ đực ra sao mà lại được “coi trọng” như vậy, hãy cùng NGON tìm hiểu nhé!
Đôi nét đặc điểm của bông đu đủ đực
Hoa đu đủ đực bạn thường mọc thành chùm từ thân của cây đu đủ. Hoa được phân bố chủ yếu ở phần ngọn và mọc đều trên tất cả các nhánh. Loại này thường nhỏ hơn so với hoa đu đủ cái, có màu trắng hoặc xanh nhạt xen lẫn vàng, có 5 cánh, vị đắng và mùi thơm đặc trưng.
Người ta thường thu hái hoa đu đủ đực vào lúc sáng sớm khi sương mai vẫn còn đọng trên những cánh hoa. Sau khi thu hái về, hoa được rửa sạch nhiều lần với nước rồi sử dụng ở dạng tươi để nấu ăn, hãm nước uống, điều chế thuốc chữa bệnh hoặc phơi, sấy khô để bảo quản lâu hơn và tận dụng tối đa tác dụng của bông đu đủ đực.
Nếu phơi hoa đu đủ đực, người ta sẽ phơi trong bóng mát để hoa khô dần, tốt nhất là những nơi mát mẻ, có gió lùa chứ không phơi trực tiếp dưới nắng như các loại dược liệu khác. Bởi nếu để hoa khô trực tiếp dưới ánh nắng gay gắt thì cánh hoa sẽ bị nát vụn, đồng thời một số hoạt chất tốt của nó sẽ bị mất đi và làm giảm bớt dược tính tuyệt vời của hoa.
Tác dụng của bông đu đủ đực có được là nhờ những thành phần hóa học đặc biệt của nó. Theo các phân tích của chuyên gia thì trong hoa đu đủ đực có chứa protein, carbohydrate, tannin, các loại vitamin A, C, B1…, nhiều loại khoáng chất như canxi, photpho… và đặc biệt là các chất chống oxy hóa mạnh như phenol, axit gallic… cùng rất nhiều các hoạt chất khác nữa.
Hiện nay, cả y học cổ truyền lẫn y học hiện đại điều thừa nhận những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của hoa đu đủ đực. Hãy cùng tìm hiểu những tác dụng ấy nhé!
Tác dụng của bông đu đủ đực trong y học hiện đại
Theo y học hiện đại thì nhờ những thành phần hoạt tính phong phú, loại hoa này có tác động tích cực đến hoạt động của nhiều bộ phận, cơ quan khác nhau trên cơ thể con người.
Với hệ tiêu hóa
Men papain có trong hoa đu đủ đực là một chất có khả năng kích thích quá trình tiêu hóa, co bóp nhu động ruột để đẩy thức ăn đi nhanh hơn. Nếu sử dụng thường xuyên, bạn sẽ tránh được tình trạng ăn không tiêu, táo bón hay đầy hơi, chướng bụng.
Không những thế, hàng loạt các loại vitamin A, C, E và folate được tìm thấy trong hoa đu đủ đực còn là dược liệu giúp chống viêm loét dạ dày, bảo vệ niêm mạc đường ruột và tăng cường quá trình chuyển hóa, trao đổi chất trong cơ thể.
Với hệ miễn dịch
Các thành phần dưỡng chất tuyệt vời, đặc biệt là hàm lượng vitamin C cao đã làm nên tác dụng của bông đu đủ đực trong việc nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể và tăng cường sức đề kháng chống lại các tác động xấu từ ngoại cảnh.
Với hệ tuần hoàn và hệ tim mạch
Hoa đu đủ đực chứa hoạt chất folate, beta – carotene và rất nhiều các chất chống oxy hóa mạnh có tác dụng làm giảm lượng cholesterol trong máu, bảo vệ thành mạch máu, ổn định huyết áp, đổn định đường huyết… từ đó giúp bạn tránh xa các thể bệnh liên quan đến hệ tuần hoàn và hệ tim mạch như đột quỵ, đau tim, xơ vữa động mạch…
Đối với hệ hô hấp
Tính kháng khuẩn, tiêu viêm tự nhiên của hoa đu đủ đực có đươc nhờ vitamin C và hoạt chất beta – carotene cho thấy rằng hệ hô hấp chính là bộ phận “hưởng lợi” nhiều nhất từ giá trị dược tính của bông đu đủ đực.
Nhờ đó, loài hoa này giúp cơ thể tránh được các vấn đề xấu về đường hô hấp như viêm họng, ho hắng, khàn tiếng, đau rát cổ họng… rất hiệu quả.
Tác dụng ngăn ngừa ung thư
Các hoạt chất lycopene hay carotenoids có trong hoa đu đủ đực được các nhà khoa học Mỹ chứng minh tác dụng trong việc khống chế sự phát triển của các khối ung thư, làm chậm quá trình phát triển của ung thư vú, ung thư ruột kết, ung thư bạch cầu, ung thư tiền liệt tuyến hay ung thư phổi…
Bệnh tiểu đường
Nhờ khả năng kiểm soát tốt đường huyết và cân bằng hàm lượng insulin trong cơ thể mà hoa đu đủ đực được xem là một dược liệu tuyệt vời đối với những bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường.
Đối với người béo phì
Tình trạng thừa cân béo phì trong cuộc sống hiện đại ngày một gia tăng và đe dọa chất lượng cuộc sống của người mắc chứng bệnh này.
Tác dụng của bông đu đủ đực đối với người béo phì thể hiện ở khả năng chuyển hóa chất béo ở gan, đồng thời ngăn chặn quá trình tích trữ mỡ ở các bộ phận như bùi, bụng, bắp tay… và hỗ trợ giảm cân cực kỳ hiệu quả.
Sở dĩ có được tác dụng này là bởi vì trong hoa đu đủ đực có hàm lượng chất xơ, các loại vitamin A, B, C và khoáng chất rất dồi dào.
Công dụng của bông đu đủ đực trong y học cổ truyền
Theo các tài liệu Đông y, hoa đu đủ đực có vị đắng, tính bình với tác dụng chống viêm, giảm đau, tiêu sưng, kích thích tiểu tiện, làm giãn nở các cơ cực kỳ hiệu quả. Ngoài ra, trong Đông y, hoa đu đủ đực là vị thuốc có tác dụng điều trị và hỗ trợ điều trị các thể bệnh như viêm loét dạ dày, ho khan, viêm họng, ho gà, ho đờm, đặc biệt ho nhiều về đêm, khàn tiếng, sỏi thận, tiểu rắt, đau niệu đạo, thậm chí tác dụng của bông đu đủ đực còn thể hiện ở khả năng hỗ trợ điều trị ung thư hiệu quả và rất nhiều các thể bệnh nguy hiểm khác nữa.
Cách sử bông đu đủ đực trong cuộc sống
Để tác dụng của bông đu đủ đực phát huy tối đa, bạn cần biết cách sử dụng nó. Dù ở dạng tươi hay dạng khô thì hoa đu đủ đực vẫn bảo toàn được vẹn nguyên các giá trị dược tính của thuốc.
Bạn có thể dùng hoa đu đủ tươi chế biến thành các món ăn, hãm trà, ngâm đường phèn, ngâm mật ong, ngâm rượu hay sắc hoa khô để uống đều được.
Pha trà bông đu đủ đưc
Bạn chuẩn bị 10 – 15 g hoa đu đủ đực ở dạng tươi hoặc 20 – 30 g hoa đu đủ đực ở dạng khô, rửa sạch rồi cho vào ấm chuyên dụng.
Tiếp đến, bạn rót vào ấm khoảng 300ml nước, hãm khoảng 15 phút rồi uống như uống nước trà bình thường.
Món bông đu đủ đực xào chay
Bạn chuẩn bị khoảng 100g hoa đu đủ đực, quả cà dại, 3 – 4 lá đu đủ bánh tẻ và hành tăm.
Các nguyên liệu đem sơ chế rửa sạch sẽ, lá đu đủ xong thái nhỏ, quả cà dại thì cắt thành miếng vừa miệng ăn.
Tiếp đến, bạn phi thơm hành tăm trong chảo dầu, đến khi hành thơm thì cho tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị vào, đảo đều tay 1 – 2 phút rồi nêm nếm gia vị cho vừa là xong. Món ăn này được sử dụng như một món rau xào bình thường trong bữa ăn hằng ngày của bạn.
Món bông đu đủ đực xào tỏi
Món ăn này cũng là một trong những món ăn giúp phát huy tác dụng của bông đu đủ đực mà bạn có thể dễ dàng sử dụng hằng ngày.
Trước tiên, bạn chuẩn bị 200 – 300 gr hoa đu đủ đực ở dạng tươi, 1 củ tỏi và các gia vị như hạt nêm, bột canh, mì chính, hạt tiêu…
Tiếp đến, bạn rửa sạch hoa đu đủ, ngâm cùng nước muối pha loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra rổ cho ráo nước. Sau đó, bạn cho hoa vào luộc để loại bớt vị đắng và chat vốn có của nó.
Hoa sau khi luộc xong thì bạn vớt ra, vắt bớt nước rồi vò nhẹ cho đến khi nát, đồng thời ướp hoa cùng một chút gia vị và hạt tiêu trong khoảng 5 phút.
Sau khi đã chuẩn bị xong hoa đu đủ đưc, bạn bóc tỏi rồi cho vào chảo dầu phi thơm lên. Sau đó, bạn cho toàn bộ hoa đu đủ vào đảo nhanh tay khoảng 2 phút, nêm nếm lại cho vừa miệng rồi tắt bếp.
Lời kết
Như đã nói, cho đến nay, tác dụng của bông đu đủ đực là điều mà bạn không thể phủ nhận. Dù là chế biến món ăn hằng ngày tốt cho sức khỏe hay chế biến thành các bài thuốc dân gian giúp chữa trị bệnh thì công dụng của bông đu đủ đực vẫn luôn vẹn tròn như thế.
