Dù ở nông thôn hay ngoài thành phố, nhiều chị em vẫn mơ ước có được một mảnh đất nhỏ xinh để trồng rau xanh ăn hằng ngày. Đặc biệt trong thời đại phát triển mạnh mẽ, vấn đề rau sạch luôn được mọi người quan tâm. Trước khi bắt tay vào xem trồng cây gì, rau gì thì bạn cần biết cách ủ đất trồng rau tơi xốp nhất, không bị sâu bệnh. Tìm hiểu ngay đầy đủ thông tin dưới đây nhé!
Công đoạn ủ đất trồng rau
Đất trồng là yếu tố quan trọng nhất khi trồng rau. Đất cũng được chia thành nhiều loại như đất phù sa, đất pha thịt, đất feralit,… Bạn cần xác định loại đất đó là gì, từ đó nghiên cứu cách cải tạo, lựa chọn giống cây trồng phù hợp. Quy trình làm đất trồng cần trải qua 3 công đoạn chính:
Bón vôi, phơi đất
Công đoạn đầu tiên này là cần thiết. Vì đất ở trong môi trường bình thường luôn bị tác động bởi các yếu tố khác như ánh nắng làm đất bạc màu, mưa nhiều làm đất xói mòn, nấm, vi khuẩn dễ sinh trưởng.
Phơi đất chính là giải pháp giúp đất thoáng khí, cải thiện chất lượng oxy trong đó. Với nơi đất bị xói mòn nhiều thì trải thêm đất mới cũng cải thiện đất trồng trở nên màu mỡ hơn.
Bên cạnh đó, việc bón vôi hạn chế sự phát triển của các loại nấm, cung cấp thêm canxi, giảm độ chua, ngăn ngừa sự thoái hóa đất.
Làm tăng độ tơi xốp của đất
Có nhiều cách giúp làm tăng độ tơi xốp của đất trước khi trồng rau, ví dụ như sử dụng rơm rạ để ủ, trộn thêm đất màu. Quy trình này rất cần thiết, nhất là những loại đất đã qua sử dụng, lâu ngày chưa cải tạo.
Cung cấp chất dinh dưỡng cho đất
Đất cũng cần có dinh dưỡng mới giúp cây trồng phát triển. Bạn dùng các loại phân hữu cơ, phân vi sinh,… đều rất hiệu quả. Đay cũng là cách vừa an toàn, vừa hiệu quả giúp cải thiện chất lượng của đất. Đặc biệt, phân trùn quế là chế phẩm sinh học mang nhiều lợi ích như giữ ấm cho đất, hòa tan lượng đạm, kali khó tiêu trong đất.
Những nguyên liệu cần thiết
Sau khi đã hiểu sơ qua những công đoạn cần thiết với cách ủ đất trồng rau thì chắc hẳn bạn cũng biết một số nguyên liệu cần thiết. Đó là đất tự nhiên, giá thể và phân hữu cơ.
Đất tự nhiên
Đất tự nhiên là đất ở ngoài ruộng, vườn, có thể là đất thịt, đất phù sa, đất cát pha,… Nếu muốn mang về trồng thì bạn chọn đất khu vực không có chất thải độc hại. Hoặc trộn đất tự nhiên với đất đóng bao mua sẵn tại các cửa hàng. Đất khi lấy từ ruộng về cần phơi nắng, khử mầm bệnh bằng vôi bột, hóa chất.
Giá thể trồng rau
Giá thể trồng rau chính là thành phần giúp cho đất tơi xốp, tăng khả năng giữ ẩm. Chúng bao gồm: vỏ trấu, tro, xơ dừa, vỏ lạc, xỉ than,… Trộn được càng nhiều giá thể thì càng tốt. Yêu cầu với giá thể cũng rất khắt khe:
- Giá thể cần giữ được độ ẩm cho đất không bị khô quá nhanh. Nếu không, cây sẽ khó đảm bảo khỏe mạnh, năng suất cao.
- Giá thể phải không chứa mầm bệnh, không tồn tại phân hóa học. Cần loại bỏ hết chất có hại, ảnh hưởng đến giá thể ngay lúc đầu.
- Giá thể phả cung cấp được đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cây ít nhất trong giai đoạn đầu mới trồng hoặc khi bắt đầu sang chậu cho cây.
Phân hữu cơ
Trong các nguyên liệu ủ đất trồng rau thì phân hữu cơ là yếu tố bạn cần chú ý. Phân hữu cơ có chứa đầy đủ các thành phần dinh dưỡng đa, trung và vi lượng dưới dạng hợp chất hữu cơ. Nguồn gốc của chúng từ phân gia súc, gia cầm, lá cây, phụ phẩm sản xuất nông nghiệp. Hiện nay có 4 loại phân hữu cơ chính bao gồm: phân chuồng, phân xanh, phân rác và phân vi sinh vật.
Phân chuồng
Phân chuồng là phân và nước tiểu của động vật được ủ theo phương pháp truyền thống. Chúng giúp bộ rễ phát triển nhanh, hạn chế xói mòn, khô hạn. Loại phân này chứa rất nhiều dinh dưỡng đặc biệt tốt để cải tạo đất, tăng độ phì nhiêu và ổn định kết cấu đất.
Tuy nhiên, phân chuồng lại chứa hàm lượng dinh dưỡng thấp. Bạn phải bón thường xuyên với số lượng lớn, chi phí vận chuyển cao. Ngoài ra nếu không biết chế biến đúng kĩ thuật thì dễ tiềm ẩn nhiều mầm bệnh như vi khuẩn, virus, nhộng, kén côn trùng,… ảnh hưởng đến quá trình phát triển của rau.
Phân xanh
Phân xanh được dùng để trộn hỗn hợp với đất trồng rau. Nguyên nhân là vì phân xanh có nguồn gốc từ thân và lá cây tươi được chế biến bằng cách ủ hoặc vùi trong đất. Chúng cũng giúp bảo vệ đất đai và hạn chế tình trạng xói mòn. Nhưng nếu vùi thân, lá cây trong đất thì tăng nguy cơ phát sinh chất độc hại như CH4, H2S,… gây ngộ độc chất hữu cơ.
Phân rác
Phân rác được sản xuất từ việc ủ rơm rạ, lá, thân cây,… Ưu điểm của chúng là giúp kết cấu đất ổn định, tăng cường độ tơi xốp, hạn chế tình trạng xói mòn, khô hạn. Nhưng phân rác có hàm lượng chất dinh dưỡng thấp, chế biến tốn nhiều thời gian và tiềm ẩn mầm bệnh.
Phân vi sinh vật
Phân vi sinh vật là phân ủ đất trồng cây sạch dạng công nghiệp, chứa một hoặc nhiều loại vi sinh vật hữu ích. Sản phẩm này giúp thúc đẩy hệ vi sinh vật phát triển, biến các chất khó hấp thu sang dạng dễ hấp thu, ngăn chặn các mầm bệnh. Tuy nhiên hạn chế là phân bón vi sinh chỉ cung cấp được phần nào các dưỡng chất cho đất trồng nên bạn cần bổ sung thêm các loại phân bón khác.
Cách ủ đất trồng rau đơn giản nhất
Cách ủ đất trồng rau không hề khó chút nào. Chỉ cần chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu ở trên và thực hiện theo các bước dưới đây là bạn sẽ có một mảnh vườn nhỏ xinh cho bản thân nhé.
– Bước 1: Bạn trộn đều 50% đất trồng, 30% giá thể và 20% phân bón hữu cơ với nhau.
– Bước 2: Tiếp đến, bạn đem ủ hỗn hợp trong thời gian khoảng 1 tháng để chúng hòa quyện cùng nhau. Không nên ủ ít hơn 1 tháng vì như vậy thì chất lượng đất chưa đạt được mức yêu cầu.
– Bước 3: Bắt đầu trồng rau, chăm sóc hằng ngày và thu hoạch nhé.
* Lưu ý: Dù có trộn đất giàu dinh dưỡng cỡ nào thì sau một thời gian canh tác, đất cũng mất dần các chất, không còn độ tơi xốp cao. Cứ khoảng 2 – 3 vụ rau, bạn cần cải tạo lại đất một lần. Xới đều đất và phơi nắng trong 2 – 3 ngày. Sau đó trộn thêm phân bò hoai mục là có thể trồng thêm rau. Riêng với rau trồng trong nhà, khoảng 6 tháng sẽ cần thay đất một lần, để cây luôn xanh tốt và phát triển.
* Yêu cầu với đất ủ trồng rau
– Đất ủ trồng rau phải tơi xốp, thoáng khí giúp rau hấp thụ chất dinh dưỡng dễ dàng hơn.
– Giữ độ ẩm tốt cho rau bằng cách tưới nước thường xuyên. Không có nước trong thời gian ngắn thì rau dễ héo.
– Không để cho đất bị tình trạng ứ đọng nước sẽ khiến rau bị ngập úng.
Cách ủ đất trồng rau ở thành thị
Chắc hẳn nhiều chị em cũng thích có một vườn rau nhỏ xinh dù diện tích nhà ở khá khiêm tốn. Không sao cả khi mà bạn dễ dàng tận dụng khoảng không trên sân thượng để biến chúng thành địa điểm lý tưởng cho vườn rau xanh, sạch, đẹp. Dưới đây là cách ủ đất trồng rau nơi thành thị đơn giản nhất cho chị em ưa trồng cây nha.
Bước 1: Chuẩn bị thùng xốp
Thùng xốp là nguyên liệu tiện lợi nhất để trồng rau ở nơi có diện tích nhỏ hẹp. Tuy nhiên, bạn cần chọn đúng loại thùng xốp cho từng loại rau khác nhau. Vì mỗi loại cây sẽ có đặc điểm không giống nhau, ví dụ như cây rễ cọc, cây rễ chùm, cây ăn lá, cây ăn củ,… Chọn đúng thùng xốp phù hợp với cây trồng se chống lãng phí diện tích, tiết kiệm được chi phí. Ngoài ra, ưu điểm khác của thùng xốp là giúp giữ ẩm cho đất mà không cần tưới quá nhiều. Trước khi trồng rau, bạn cần chọc 1 vài lỗ xung quanh thùng, cách đáy thùng khoảng 5cm. Điều này giúp đất trồng thoáng khí và hỗ trợ rễ cây hô hấp tốt hơn.
Bước 2: Chuẩn bị đất trồng
Nếu chọn ủ đất trồng rau ở thành phố thì bạn nên tìm đất phù sa thịt hoặc đất thịt là tốt nhất. Sau đó mang về trộn thêm với trấu, than, mùn cưa, phân trùn quế giúp cho đất tơi xốp hơn, cung cấp dinh dưỡng cho đất thêm màu mỡ.
Lưu ý nên trộn và ủ đất theo đúng tỉ lệ, tránh việc đất quá thừa dinh dưỡng cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của rau. Tỉ lệ trộn lý tưởng là 60 – 70%. Khi đổ đất nên cách miệng thùng khoảng 5cm.
Bước 3: Quá trình gieo hạt
Sau khi ủ đất trồng rau thì công đoạn tiếp theo chính là gieo hạt. Để thúc đẩy quá trình nảy mầm của hạt giống, chị em ngâm hạt trong nước, ủ trong khăn ấm đến khi nứt nanh thì mới đem đi gieo. Điều này sẽ rút ngắn thời gian nảy mầm của hạt giống, không mất nhiều thời gian chờ đợi.
Bước 4: Tận dụng chất thải làm phân bón
Vì tìm phân bón hữu cơ ở thành phố không dễ. Tuy nhiên bạn có thể tận dụng rác thải nhà bếp như nước vo gạo, rau củ quá hạn, ruột cá, vỏ trái cây,… Mỗi loại rác thải đều sở hữu công dụng khác nhau nên rất tốt để làm phân bón. Ví dụ như rau thừa, nước vo gạo ủ trong thùng đậy nắp rồi pha loãng với nước để tưới cây. Ruột đá có thể ủ vào đất. Loại phân bón này an toàn với sức khỏe người dùng và cung cấp nhiều dinh dưỡng tốt cho cây trồng.
Bước 5: Xử lý sâu bệnh hại
Trồng ở trong các thùng xốp cũng không thể sử dụng thuốc trừ sâu. Bạn xử lý sâu bệnh bằng các biện pháp dân gian như: dùng tỏi, gừng, ớt giã nhỏ, rượu, thuốc lào rồi pha loãng với 5 – 10 lít nước để tưới cho cây rau. Mẹo này hiệu quả mà không cần dùng thuốc trừ sâu hóa học có hại cho sức khỏe.
Lời kết
Vậy là bạn đã học được cách ủ đất trồng rau đơn giản đến mẹo tạo ra một khu vườn nhỏ xinh trên sân thượng. Để đảm bảo cây trồng phát triển tốt, bạn cần chú ý đến tất cả các bước từ khâu chọn đất, làm đất, phơi đất diệt khuẩn, trộn chung với phân bón. Sau đó là trồng rau, chăm sóc, tưới tiêu, phòng chống sâu bệnh hằng ngày nhé. Đảm bảo chỉ cần thực hiện đúng, các chị em sẽ có vườn rau xanh mướt, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
