Mắm tép là một trong những gia vị đặc trưng, mang lại sự đậm đà khó lẫn cho những món ngon của ẩm thực Việt. Rất nhiều những món ăn nổi tiếng sẽ thiếu đi hương vị thực thụ nếu như không có sự góp mặt của mắm tép. Đặc biệt, cách làm mắm tép có thể áp dụng ngay tại nhà nếu như bạn dành chút công sức và thời gian.
Mắm tép là món ăn nổi tiếng có nguồn gốc từ miền Bắc. Một nơi sở hữu thương hiệu mắm tép nổi tiếng nhất chính là mắm tép chợ Hàng Bè tại Hà Nội. Ngày nay thì các thương hiệu mắm tép khác cũng đã phổ biến hơn rất nhiều. Vậy mắm tép là gì và việc làm mắm tép tại nhà có khó không? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn sản phẩm này qua bài viết dưới đây.
Mắm tép là gì?
Mắm tép là một loại thực phẩm đã được lên men bằng những quy trình cẩn thận. Nguyên liệu chính của món mắm tép là những con tép nhỏ to cỡ đầu đũa. Đây là loại động vật có họ hàng gần với loài tôm đồng nhưng kích cỡ của chúng nhỏ hơn tôm đồng khá nhiều. Chúng sống ở vùng nước ngọt, sinh trưởng mạnh trong những bãi song nhiều rong rêu.
Nguyên liệu chính để tạo nên món mắm tép ngoài tép ra còn cần có thêm thính gạo, muối tinh. Các loại nguyên liệu này sẽ kết hợp với nhau theo một tỉ lệ nguyên liệu và thời gian nhất định để có thể tạo ra những chai mắm tép vừa thơm ngon, vừa đậm đà mà không bị thối hay quá mặn. Màu sắc của một chai mắm tép chuẩn là màu nâu đỏ đẹp mắt.
Cách làm mắm tép miền Bắc
Mắm tép miền Bắc là một trong những thương hiệu nổi tiếng, do đó các chị em thường có xu hướng tìm hiểu về món mắm tép này nhiều hơn. Hãy cùng xem liệu việc tạo ra một chai mắm tép miền bắc có khó khăn hay không qua hướng dẫn cách làm mắm tép sau đây.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Tép riu tươi: 1 kg
- Gạo: 500gr
- Rượu trắng, muối.
- Lọ đất, lọ sánh hoặc lọ thủy tinh: 1 cái.
Các bước làm mắm tép miền Bắc
Với các nguyên liệu đã chuẩn bị, bạn hãy dành thời gian để làm theo hướng dẫn sau đây nhằm thu được những chai mắm tép chất lượng.
Bước 1: Rửa sạch sẽ tép
Tép riu tươi có vỏ mềm, màu hồng hồng và có kích thước khá nhỏ.
Khi mua về, chị em cần phải làm sạch tép bằng cách loại bỏ toàn bộ rong rêu, sỏi đá và tạp chất có lẫn trong mớ tép đã mua. Sau đó rửa lại thật sạch bằng nước lã.
Đun sôi một nồi nước với một chút rượu trắng, dùng nồi nước này để rửa sạch tép một lần nữa. Sau đó vớt tép vào rổ sạch và để cho tép ráo nước.
Bước 2: Giã tép
Khi tép đã khô, cho một chút tép vừa phải vào cối và dùng chày giã nhuyễn. Giã tấp cả số tép đã chuẩn bị thành hỗn hợp mềm mịn có màu hồng hồng.
Bước 3: Rang thính
Bắc một chiếc chảo lớn lên bếp đun cho nóng. Cho số gạo đã mua vào rang với lửa nhỏ cho đến khi gạo chuyển sang màu vàng đều và có mùi thơm của gạo rang.
Đổ gạo vào máy xay và xay thành thính thật mịn.
Bước 4: Chuẩn bị ngâm mắm
- Lọ để ngâm mắm đem rửa sạch, dùng khăn bông lau cho thật khô ráo.
- Cho tép, muối tinh, thính vào lọ theo thứ tự: 1 lớp lép + 1 lớp muối + 1 lớp thính. Cứ như vậy cho đến khi hết tép.
- Dùng một miếng vải sạch và mỏng đậy lên trên nắp lọ. Sau đó dùng nắp lọ đậy lại. Buộc chặt và đem ra phơi dưới nắng nhẹ. Trong điều kiện thời tiết mưa nhiều thì chị em có thể mang lọ mắm tép đang làm vào để gần bếp lửa.
Bước 5: Kiểm tra thành phẩm
Sau khi đã ngâm được hai tuần thì chị em có thể mang lọ mắm ra kiểm tra xem thành phẩm mình làm như thế nào. Trước đó, thì tuyệt đối không nên mở nắp lọ ra, tránh tình trạng vi khuẩn xâm nhập làm hư lọ mắm.
Mắm tép thành công phải có màu hồng đỏ, có mùi thơm của mắm tép đặc trưng. Nếu lọ mắm tép mà chuyển sang màu đen, không có mùi thơm hoặc bị mùi hôi, mắm không sánh đặc thì có nghĩa lọ mắm của chị em đã bị hỏng. Chị em nên kiểm tra lại các khâu trong cách làm mắm tép của mình để rút kinh nghiệm cho lần sau.
Cách làm mắm tép xổi
Món mắm tép xổi vừa dễ làm, vừa nhanh được sử dụng chắc chắn sẽ là món ăn chị em muốn thử ngay lúc này. Hãy cùng tìm hiểu các bước làm mắm tép xổi như sau.
Nguyên liệu chuẩn bị
- Tép tươi: 500gr
- Nước mắm: 250ml
- Riềng: 2 củ
- Tỏi: 5 củ
- Ớt tươi: 5 quả
- Gia vị: Đường, bột ngọt, rượu trắng
Các bước làm mắm tép xổi
Thực hiện theo các bước sau đây, bạn sẽ có được những chai mắm tép thơm ngon, đúng chuẩn.
Bước 1: Rửa tép tươi
Tép tươi đem rửa sạch, loại bỏ toàn bộ sỏi đá, tạp chất và những con tép không còn tươi.
Ngâm với một chút rượu trắng trong khoảng 15 phút rồi vớt ra rổ, để ráo nước. Trong thời gian để cho tép khô thì rượu cũng sẽ bay hơi hết.
Bước 2: Sơ chế các nguyên liệu khác
Riềng đem gọt bỏ bỏ và rửa cho sạch sẽ. Dùng dao sắc thái riềng thành từng sợi nhỏ dài từ 3 đến 5 cm.
Tỏi lột vỏ, ớt rửa sạch, bỏ hạt. Sau đó đem tỏi và ớt cho vào cối giã nhuyễn.
Bước 3: Nấu nước
Bắc một nồi nước lên bếp. Cho 250ml nước mắm và 4 thìa đường vào đun cho sôi sau đó để nguội. Thêm phần tỏi ớt đã giã nhuyễn cùng một chút rượu trắng vào nồi nước mắm vừa nguội.
Bước 4: Trộn tép
Cho tép và riềng sợi vào một nồi to, trộn đều.
Cho tép và riềng vào trong lọ. Đồ phần nước mắm vừa chế vào và đậy kín nắp lại.
Bước 5: Kiểm tra thành phẩm
Để lọ mắm tép tại nơi khô ráo thoáng mát khoảng 3 ngày. Sau đó mở ra kiểm tra, lọ mắm tép khi này sẽ có vị hơi chua, tép có màu hồng còn riềng có màu vàng, thêm một chút màu sắc đỏ tươi của ớt xay.
Bước 6: Thưởng thức mắm tép xổi
Múc tép ra bát và ăn cùng với cơm nóng, chấm rau luộc, thịt luộc. Chị em có thể chế thêm một chút đường mỗi lần ăn nếu như món mắm tép xổi của mình hơi mặn.
Vậy là cách làm mắm tép theo phương pháp làm mắm tép xổi của chị em đã hoàn thành. Vừa nhanh được ăn lại vừa dễ làm phải không?
Cách làm mắm tép chua
Một trong những cách làm mắm tép cũng đơn giản và nhanh chóng khác là món mắm tép chua. Mắm tép chua theo kiểu miền Tây là sự kết hợp tuyệt vời giữa hương vị đồng quê của những con tép và vị thanh thanh của nước mắm, vị nồng của tỏi và vị cay của ớt. Ai đã thưởng thức một lần món mắm tép chua chắc chắn sẽ khó mà quên được hương vị của nó!
Chuẩn bị nguyên liệu
- Tép sông: 700gr
- Tỏi: 1 củ
- Ớt: 3 quả
- Nước mắm: 400ml
- Đường trắng: 300gr
- Rượu trắng.
Các bước làm mắm tép chua
Hãy bắt tay vào làm mắm tép chua thơm ngon, độc lạ theo các bước dưới đây.
Bước 1: Sơ chế tép
Tép khi mua về cần phải rửa sạch sẽ. Loại bỏ toàn bộ bùn đất, sạn đá, lá rong rêu có lẫn trong những con tép.
Đổ một chút rượu trắng ra chậu rồi ngâm tép vào khoảng 15 đến 20 phút cho tép bớt mùi tanh đặc trưng của tôm cá. Vớt tép ra rổ, để cho ráo nước.
Bước 2: Sơ chế các nguyên liệu khác
Tỏi đem bóc vỏ, rửa sạch và dùng dao sắc thái thành từng lát mỏng.
Ớt rửa sạch, đem bỏ hột. Lấy một quả thái khoanh tròn, quả còn lại thái sợi.
Bước 3: Chế nước mắm ngâm tép
Cho một nồi nước vừa phải lên bếp. Thêm nước mắm và đường trắng đã chuẩn bị trước vào rồi đun sôi. Trong quá trình đun có thể dùng đũa hoặc thìa khuấy đều cho đường tan ra hết.
Cho một chút tỏi và ớt cắt khoanh tròn vào trong nồi. Sau đó tắt bếp, để cho nước mắm nguội dần.
Bước 4: Trộn tép với tỏi và ớt
Đem tép đã khô nước trộn với phần ớt và tỏi còn lại. Dùng đũa đảo đều cho các nguyên liệu hòa quyện với nhau.
Bước 5: Ngâm mắm tép
Cho tép vào trong hũ đã được rửa sạch và hong thật khô. Sau đó đổ phần nước mắm đã chế vào sao tép ngập trong nước mắm. Đậy kín nắp hũ mắm tép chua vừa làm.
Đặt hũ mắm tép chua tại nơi nhiệt độ thoáng mát. Sau 20 ngày là món mắm tép chua đã có thể mang ra sử dụng.
Mắm tép chua ăn với gì?
Mắm tép chua khi thành phẩm có vị thơm dân giã của tép sông là một thứ nước chấm ngon khó cưỡng. Với những bước đơn giản trong cách làm mắm tép, chị em đã có ngay một hũ mắm tép chua đậm đà, lại an toàn cho sức khỏe để cả gia đình cùng thưởng thức những món ngon thường ngày.
Một số món ăn thường ngày sẽ hấp dẫn gấp bội khi kết hợp với mắm tép chua là:
- Cơm trắng, bún: Cơm trắng và bún khi ăn mắm tép chua kèm theo một đĩa rau sống hoặc dưa giá thì vô cùng tuyệt vời. Chắc chắn, các thành viên trong gia đình sẽ mê mẩn món ăn bình dân này.
- Bánh cuốn tráng: Bánh cuốn tráng ăn với mắm tép chua sẽ thơm ngon hơn rất nhiều so với mắm cá thông thường. Tin chắc, đây sẽ là bữa sáng đổi vị cho các thành viên trong gia đình để chống ngán.
- Thịt luộc: Nước mắm tép chua thấm vào từng thớ thịt sẽ đem lại hương vị ngon khó cưỡng cho người thưởng thức. Đây là một trong những bí quyết để làm mới hương vị của thịt luộc.
- Rau luộc: Rau muống, rau cải…luộc chấm mắm tép chua sẽ thêm phần đậm đà hơn rất nhiều.
Cách làm ruốc tép khô
Ngoài những cách làm mắm tép kể trên, các chị em có thể chế biến những con tép thành món ruốc tép khô. Ruốc tép khô để ăn dần với cơm cũng rất tuyệt vời.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Tép tươi: 1kg
- Thit lợn nạc: 500gr
- Hành lá, sả
- Mắm tép: 1 muỗng
- Gia vị: nước mắm, dầu gấc, dầu ăn, bột nêm.
Các bước làm ruốc tép khô
Công thức làm ruốc tép khô khá đơn giản. Sau khi đã có đầy đủ nguyên liệu, các bạn hãy thực hiện theo hướng dẫn sau đây:
Bước 1: Rửa sạch tép
Tép mua về đem nhặt sạch rác bẩn, sạn đá và những con tép đã ôi.
Rửa bằng nước vài ba lần cho sạch bùn đất và bẩn nhỏ. Nếu những con tép có kích cỡ to, râu dài thì có thể cắt bớt râu và đầu đi.
Bước 2: Hấp tép
Bắc một nồi nước lên bếp, thả vào nồi 3 củ sả đập dập và dùng nồi nước này để hấp tép.
Hấp trong 20 phút để cho tép chín. Sau đó, để tép ra ngoài cho nguội và ráo nước.
Bước 3: Giã tép
Khi tép đã ráo nước, bạn cho vào cối và tiến hành giã nhuyễn.
Bước 4: Luộc thịt
Thịt lợn nạc đem rửa sạch, thái thành từng miếng với kích cỡ vừa phải. Lưu ý thái ngang theo thớ thịt với độ dày khoảng 1cm.
Cho thịt vào nồi nước luộc chín cùng với vài cọng hành để khử mùi hôi. Sau đó, vớt ra để nguội rồi giã thịt bằng cối cho đến khi thịt nạc tơi ra.
Bước 5: Chế biến mắm tép
Lấy nửa bát nước luộc thịt và cho1 muỗng mắm tép vào, trộn đều. Dùng một mảnh vải màn sạch để lọc bã bát nước mắm tép vừa pha, chỉ lấy phần nước cốt để dùng.
Đổ phần nước cốt này vào một chảo lớn. Cho cả tôm và thịt đã giã nhuyễn vào và trộn đều tay cho các gia vị trong nước cốt ngấm đều vào tôm và thịt.
Bước 6: Tiến hành sao ruốc tép
Bắc chảo tôm và thịt lên bếp với lửa nhỏ vừa. Liên tục dùng đũa đảo đều tay cho thịt lợn và tép chín đều và khô dần. Như vậy ruốc sẽ có độ bông nhất định mà không bị cháy.
Khi ruốc bắt đầu bông thì cho thêm 1 đến 2 thìa dầu gấc, nước mắm, bột nêm, dầu ăn vào chảo. Tiếp tục đảo đều và đun thêm khoảng 1 phút cho các gia vị ngấm vào thịt. Lúc này hãy nếm thử xem đã vừa miệng chưa. Nêm nếm thêm cho phù hợp.
Vặn nhỏ lửa hơn nữa và đun cho đến khi các sợi ruốc khô vừa ý rồi tắt bếp. Không nên đun lâu quá, tránh tình trạng ruốc quá khô, khog còn vị dai và ngọt của thịt.
Món món ruốc tép khô, chị em có thể để gia đình ăn kèm với xôi buổi sáng, ăn chung với cơm trắng hoặc nấu cháo ruốc tép đều rất thơm ngon và giàu dinh dưỡng.
Mắm tép làm món gì ngon?
Thông thường thì mắm tép sẽ được các bà nội trợ dùng để làm món mắm tép chưng thịt. Đây có lẽ là một công dụng phổ biến nhất của món mắm tép. Tuy nhiên, chị em khắp mọi miền đã linh hoạt và sáng tạo ra rất nhiều những món ngon từ mắm tép, giúp cho khẩu vị của các thành viên trong gia đình mình được tăng thêm. Vậy những món ngon từ mắm tép đó là gì?
Thịt luộc chấm mắm tép: Thịt lợn luộc chấm mắm tép là món ăn vừa đơn giản, vừa nhanh gọn, nhiều dinh dưỡng lại dễ kích thích sự thèm ăn của mọi người.
Đậu phụ chấm mắm tép: Đậu phụ chấm mắm tôm thì đã khá quen thuộc và bình dân với nhiều người. Tuy nhiên, món đậu phụ chấm mắm tép cũng là một món ngon khó cưỡng với cả những người sành ăn nhất.
Rau luộc chấm mắm tép: Dùng mắm tép để làm mắm chấm cho các món rau luộc như rau muống, rau cải và một số loại rau thông dụng khác sẽ góp phần làm cho các món rau hấp dẫn và tốn cơm hơn.
Bánh cuốn tráng chấm mắm tép: Một đĩa bánh tráng mềm mịn, cộng thêm một chút rau thơm thanh đạm khi chấm với một chén nước mắm tép chuẩn vị sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời cho buổi sáng cuối tuần của gia đình.
>> Học thêm: Thịt ba chỉ rang mắm tép ngon thơm tại nhà
Lời kết
Mắm tép là một trong những loại nguyên liệu nấu ăn của khá nhiều gia đình bởi tính đa dạng trong cách sử dụng của nó. Ngoài việc mua những chai mắm tép với đủ các thương hiệu nổi tiếng khắp ba miền thì chị em còn có thể tự làm mắm tép để dùng với những cách làm mắm tép vừa đơn giản lại dễ thành công. Hi vọng bài viết sẽ hữu ích cho kho kiến thức bếp núc của các chị em!
